Deze week wil ik een zo compleet mogelijk overzicht geven van alle officieel verschenen Catan-spellen en -uitbreidingen.
Naast deze officieel verschenen spellen en uitbreidingen is er ook nog een grote hoeveelheid officieuze uitbreidingen te vinden op internet. Het is echter een bijna onmogelijke taak om al deze uitbreidingen en varianten te vermelden aangezien er zo veel te vinden is. En zie dan ook nog maar eens vlot uit te zoeken welke van al die scenario’s en varianten dezelfde zijn, als je bijvoorbeeld sites in zowel het nederlands, het duits als het engels doorzoekt.
Ik wil natuurlijk niet alleen een lijst van uitbreidingen en varianten opleveren, maar ook zo veel mogelijk links aanbrengen naar besprekingen op deze website, naar een pagina met de bijbehorende tag, en naar de betreffende pagina op BoardGameGeek
Nee, dat is niet een nog onbekend scenario… Vandaag eens niet een artikel over een spel, een uitbreiding, extra materiaal of iets van dien aard. Hoewel er, via een scenario op internet, wel een connectietje bestaat. Vandaag gaat het over: mokken. Jawel, die dingen van keramiek, waar je (bijvoorbeeld) koffie uit drinkt. En over hoe ik mijn tafel bescherm tegen krassen. Lees verder “De Mokken van Catan”
Al vrij snel na publicatie bleek bij Kolonisten van Catan de flexibiliteit van het spelmechanisme. Spelers maakten, in navolging van de Zeevaarder-scenario’s, hun eigen scenario’s en varianten bij het spel. En toen Kosmos (de uitgever) een oproep deed aan spelers om hun eigen creaties in te sturen leverde dat toch iets meer inzendingen dan ze verwacht hadden. Uiteindelijk werd een paar jaar later uiteindelijk “Das Buch” gepubliceerd: Een foedraal met een boek en een materiaaldoos.
Een boek, omdat er zoveel tekst en afbeelding was dat dat niet in een simpele folder kon, zoals men met de Zeevaarders-regels had gedaan: bijna 200 pagina’s. Het is dan ook een gewoon gebonden boek met harde kaft geworden. In die bijna 200 pagina’s wat informatie over de geschiedenis van Catan, tips, informatie over het kaartspel en nog een paar zaken. Maar het grootste deel van het boek wordt toch ingenomen door de diverse scenario’s en varianten, en de beschrijving van het materiaal.
De materiaaldoos bevat diverse kartonnen platen met de bekende Catan-tegels, en een zeer diverse verzameling aan fiches, kaarten (bonuskaarten bijvoorbeeld), voetjes (voor bijvoorbeeld luchtballonnen), een wijzer en een aantal plastic zakjes (zip-locks) om het geheel netjes en overzichtelijk op te kunnen bergen.
Drie jaar na het verschijnen van het spel De Kolonisten van Catan in Duitsland werd er een uitbreiding uitgebracht door Kosmos waarmee onderdelen uit het leven van twee historische personen konden worden nagespeeld. Het ene scenario uit deze doos bood de mogelijkheid om het bouwen van de pyramide van Cheops na te spelen. Het andere scenario laat de spelers de veroveringstocht van Alexander de Grote naspelen.
Vandaag is als eerste Alexander aan de beurt. Cheops komt waarschijnlijk later nog een keer, evenals de andere twee scenario’s.
Het eerste bijzondere aan deze scenario’s is dat ze wel met het basisspel worden gespeeld, maar dat de landschaptegels in de doos mogen blijven liggen. Ook dit scenario wordt namelijk afgewikkeld op een vast bord, waar een stuk aarde, grofweg van Griekenland tot India, is afgebeeld. Wel onderverdeeld in de bekende zeshoeken natuurlijk, en met de bekende afbeeldingen. Ook de tweede scenario-doos, en diverse later verschenen scenario’s hebben overigens een vast bord gekregen.
Het tweede wat opvalt bij dit scenario, is dat de spelers niet eerst een of meer dorpen bouwen op het bord. De eerste dorpen worden namelijk gebouwd langs de route die door een Alexander-figuur wordt afgelegd over het bord. Omdat de spelers dus in het begin geen dorpen hebben, wordt voorafgaand aan het spel een grote gemengde stapel grondstoffenkaarten gemaakt, waar de spelers elke beurt een kaart van nemen, net zo lang totdat deze stapel op is. Dat geldt ook (a) als een speler al een of meer dorpen heeft gebouwd, en (b) als er een 7 is gegooid. Grondstoffenkaarten waarmee betaald is vormen vervolgens de gebruikelijke grondstoffenstapels.
Catan: Alexander de Grote (spelsituatie)
Ik schreef zojuist al dat een Alexander-figuur over het bord reist (zie foto). Op het bord is deze route aangegeven met pijlen, en elke beurt (na het dobbelen voor de gronstoffen) wordt Alexander verplaatst naar de volgende positie. Daarbij worden elke keer hetzij een tempel-symbool, hetzij een gebeurtenisfiche oversprongen. De betreffende gebeurtenis (bouwen van een dorp bij een tempel, dan wel hongersnood, bruggenbouw, veldslag of standbeeld bij de fiches) wordt vervolgens geveild. Voor een bod mogen de spelers per soort gebeurtenis slechts bepaalde grondstoffen inzetten. De speler die de meeste grondstoffen biedt krijgt het recht om een dorp te bouwen (tempel), of krijgt het fiche. Dorpen zijn nodig om vervolgens, volgens de standaard Catan-manier, wegen en nieuwe dorpen/steden aan te bouwen. De fiches leveren bonuskaarten met punten op, vergelijkbaar met de bonuskaarten Grootste Riddermacht en Langste Handelsroute. Hier geldt: als je de meeste fiches hebt, krijg je ook meer bonuspunten.
Gedurende het spel raakt de gemengde stapel met grondstoffen uitgeput. Op dat moment moet je eigenlijk al dorpen hebben gebouwd, anders ben je snel uitgespeeld. Je kunt dan misschien nog even proberen de verzamelde grondstoffen in te zetten om een dorp te bouwen, maar zonder dorp krijg je dan natuurlijk geen nieuwe grondstoffen meer.
Aan het einde van zijn leven reist Alexander wat langzamer: alleen met een 7 springt hij over de laatste kruispunten heen. Als Alexander op het einde van de route aankomt, of als de actieve speler 14 punten heeft gehaald, is het spel afgelopen. Dan kun je het bord omdraaien, wat ander materiaal aan de spelers geven, en Cheops nadoen…
Afgelopen weekeinde vond er in Groningen weer de spellenbeurs Noorderspel plaats. Tijdens deze beurs verscheen er, vergelijkbaar met de kaarten die Kosmos in Duitsland uitbrengt van de diverse deelstaten, een nieuwe kaart voor De Kolonisten van Catan.
Zoals op de site van Noorderspel te lezen valt, had iemand tijdens de voorbereidingen het idee van een speciale Noord-Nederlandse kaart geopperd. En ondanks wat lacherige reacties in het begin is het er wel van gekomen. Het resultaat is een stevige kaart (steviger dan de Duitse), met vouwlijnen en niet glanzend.
Op de kaart zijn de drie noordelijke provincies afgebeeld, met vier bekende landschappen en drie steden. Het vijfde landschap is niet de berg (als je al vindt dat we in Nederland Bergen/bergen hebben, ligt/liggen die in Noord-Holland en/of Limburg). In plaats van de bergen heeft men in deze speciale kaart moerassen ingetekend. Deze moerassen produceren oer, oftewel ijzererts (!). Aan het water zijn twee havens te vinden; de andere mogelijheden om voordelig te handelen met anderen dan je medespelers zijn te vinden in de steden. Elke stad heeft zijn eigen handelsvoordelen, steeds op twee van de zes hoekpunten. Daarnaast heeft elke stad ook nog aan twee hoekpunten een vrije grondstofkeuze (bij de juiste dobbelsteenworp natuurlijk!).
