Spellenprijzen worden meestal toegekend aan bordspellen, kijk bijvoorbeeld eens naar de lijsten met prijswinnaars die al eerder verschenen zijn op deze site. Kaartspellen komen er in deze meestal bekaaid vanaf.
Maar er is in Duitsland ook een prijs die speciaal is ingesteld voor kaartspellen. Het spellentijdschrift Fairplay kent de prijs A la carte al toe sinds het jaar 1991. In die periode is er een aantal zeer bekende kaartspellen bekroond.
Kaartspellen hebben een paar voordelen. Ten eerste natuurlijk dat je in het algemeen niet zo veel ruimte nodig hebt om ze op te bergen (behalve natuurlijk als je alle kaarten van Magic verzamelt, en dan nog het liefste in vier- of vijfvoud 😉 … ). Ten tweede zijn de regels meestal niet zo uitgebreid of ingewikkeld. Je hebt een kaartspel dan ook meestal snel uitgelegd.
Ik heb intussen al wel een paar artikelen besteed aan spellenprijzen en spellenprijzenwinnaars, maar een overzichtje van diverse spellenprijzen had ik nog niet gemaakt. Daarom nu eerst een overzicht met de belangrijkste spellenprijzen die tegenwoordig worden toegekend. Een aantal van deze prijzen is al breed bekend. Zo wordt bijvoorbeeld Spiel des Jahres in Duitsland al sinds 1979 toegekend, en heeft deze prijs zich in de loop van al die jaren als een goede richtingwijzer doen gelden. Daar staat bijvoorbeeld bij ons in Nederland een Nederlandse Spellenprijs tegenover, die een veel korter leven kent.
En zo kom je dan op het punt: hoe karakteriseer je een spellenprijs? Niet elke prijs is even oud: het lijkt erop dat er de laatste jaren een redelijke groei is in het aantal
spellenprijzen. Soms worden er in hetzelfde land meerdere prijzen in dezelfde categorie toegewezen, soms wordt een speelgoed-prijs vaak (maar niet altijd) toegekend aan een gezelschapsspel en hoort die prijs dus eigenlijk ook in deze lijst thuis. Kortom, er valt nogal wat te schrijven over al deze spellenprijzen, en dat is dan ook de bedoeling van deze reeks artikelen.
En niet alleen de prijzen worden beschreven, ook (en misschien nog wel belangrijker!) de spellen die deze prijzen gewonnen hebben. Dat zijn namelijk de spellen die we allemaal zo graag zo vaak mogelijk spelen…
Nog niet zo lang terug uit Essen (DE) vanwege Spiel 2008 met de bijbehorende aandacht voor de diverse prijzen, en met de recente verkiezing van het Lama’s bordspel tot Speelgoed van het Jaar en de toekenning van de Nederlandse Spellenprijs aan Cuba lijkt het me nu een goed moment om een begin te maken met een serie over spellenprijzen en spellenprijswinnaars.
Misschien is het wel aardig om te beginnen binnen Nederland. Daar zijn al twee prijzen die (soms niet altijd) worden toegekend aan spellen.
De oudste toekenning van deze prijs (aan een spel) heb ik kunnen vinden in 1977. Echter, de naam van de prijs zegt het al: het gaat om speelgoed. Vaak gaat er (vooral in de hoogste leeftijdscategorie) een spel met deze prijs vandoor, maar het is niet een specifieke spellenprijs. En ook de echte spellenliefhebbers (de veel-spelers) waren niet altijd gelukkig met de keuze van de jury of het publiek, omdat deze prijs meestal naar de meer simpele spellen gaat.
Deze prijs is voor het eerst toegekend in 2001. Voor deze prijs worden door een jury van echte liefhebbers de beste spellen uitgezocht, waar het spelend publiek dan uit kan kiezen. Omdat de kwaliteit van de genomineerde spellen hoog is, valt deze keuze over het algemeen wat beter in de kringen van de veel-spelers.
In volgende artikelen in deze reeks wil ik ook enkele andere prijzen bespreken, en natuurlijk diverse prijswinnaars. Verschillende spellen hebben meer dan één prijs gewonnen. Ze vallen dus bij meer mensen (jury’s, publiek) in de smaak. Daarom is een bekroond spel, en vooral een meermalen bekroond spel, vaak een goede gok als je op zoek bent naar een nieuwe aanschaf.