Viticulture (Essential edition)

Spelgegevens

2013 Board Game Quest Awards Game of the Year Nominee
2013 Board Game Quest Awards Best Strategy/Euro Game Nominee

Inleiding

Reis af naar het prachtige Toscane en ga zelf aan de slag als wijngaardenier. Plant wijnranken, oogst de druiven, maak wijnen en vervul orders. Maak slim gebruik van de bezoekers die langskomen en zorg dat jouw wijngaard de meest succesvolle van heel Italië wordt!

De eerste indruk

De doos van het spel heeft prachtige artwork en is goed gevuld. Het gehele spel is in het Engels, maar de spelregels zijn overzichtelijk opgezet. Er zit ook een reference sheet bij waar je tijdens het spel gemakkelijk dingen terug kan vinden. De iconografie in het hele spel is herkenbaar en eenduidig. Het speelbord heeft een prettig formaat en is voorzien van hetzelfde prachtige artwork als de doos. De houten speelfiguren zijn mooi vormgegeven (de werkers en de gebouwen) en de glazen druppels zijn heerlijk om mee te spelen. Het geld (Lire) is van karton, maar wel groot van formaat.

De voorbereiding

Het centrale speelbord wordt in het midden van de tafel gelegd en iedere speler krijgt een eigen speelbord met daarop de persoonlijke wijngaard. Neem alle werkers, gebouwen en overige speelstukken in jouw spelerskleur en zet de scoremarkers op het centrale bord. Deel iedere speler een vader en moeder toe en neem de bijbehorende startmiddelen (werkers, geld en/of andere voordelen). Leg alle overige speelstukken binnen handbereik en leg alle kaarten gedekt op het daarvoor bestemde veld op het centrale bord. Je bent klaar om te beginnen.

Spelverloop

Het doel van het spel is om zo snel mogelijk 20 (of meer) overwinningspunten te verzamelen. Deze punten verzamel je met name door het vervullen van wijnorders. Hiervoor moet je eerst wijnranken planten, de druiven oogsten en wijn maken. Terwijl je daar mee bezig bent, komen er ook een aantal bezoekers langs die je voordelen (o.a. overwinningspunten) kunnen geven.

Het spel wordt gespeeld over verschillende jaren en in ieder jaar worden alle vier de seizoenen doorlopen. Als het jaar voorbij is, keren alle werkers terug naar huis en maken de spelers zich op voor een nieuw jaar.

Lente

In de lente wordt de spelersvolgorde voor dat jaar bepaald door je haan op een gekozen plek op de wake-up chart te zetten. Je neemt de bijbehorende bonus. Hoe eerder je opstaat, hoe slechter de bonus, maar hoe meer acties beschikbaar zijn voor jouw werkers. Als iedereen een plek heeft gekozen, breekt de zomer aan.

Zomer

In de zomer plaatsen spelers -om en om- één van hun werkers op een beschikbaar actieveld. In de zomer zijn alleen de actievelden aan de linkerkant van het speelbord beschikbaar en in de winter zijn alleen de actievelden aan de rechterkant van het speelbord beschikbaar. Kies dus verstandig in welk seizoen je jouw werkers in wil zetten, want zij keren pas aan het einde van het jaar weer terug naar huis.

In de zomer kan je verschillende acties uitvoeren:

• Nieuwe wijnranken trekken
• Wijnranken planten
• Een wijnveld of druiven kopen of verkopen
• Een gebouw bouwen
• Een rondleiding geven (voor Lire)
• Of een zomer-bezoekerskaart spelen

Bij een spel met 3 of 4 spelers zijn er meerdere velden per actie beschikbaar. Eén van die velden heeft een extra bonus, waardoor je bijvoorbeeld minder geld hoeft te betalen of een extra kaart mag trekken of spelen. Dat is dus het voordeel van vroeg opstaan!
Als een speler niet meer kan of wil spelen, past hij. Als alle spelers hebben gepast, breekt de herfst aan.

Herfst

In de herfst mogen alle spelers bezoekerskaarten trekken. Deze bezoekers kunnen in de zomer óf in de winter gespeeld worden en geven de speler een voordeel. Als iedereen heeft gekozen, is het tijd voor de winter.

Winter

In de winter plaatsen spelers om de beurt de werkers die nog niet zijn ingezet in de zomer en voeren de bijbehorende actie uit.

In de winter kan je:

• Velden oogsten
• Wijn maken
• Extra werkers trainen
• Orderkaarten trekken
• Orders vervullen
• Of winter-bezoekerskaarten spelen

Als alle spelers hun werkers hebben geplaatst, is het jaar ten einde. Alle druiven in het vat en de wijnen in de kelder rijpen, de werkers gaan terug naar huis en iedereen ontvangt hun jaarlijkse inkomsten. Daarna start de lente van het volgende jaar.

Het spel eindigt als minimaal één speler (meer dan) 20 punten heeft behaald. Het jaar wordt uitgespeeld en de speler met de meeste punten wint het spel.

Tips en opmerkingen

De meeste punten zijn te verdienen met het vervullen van orders, dus probeer jouw wijngaard zo snel mogelijk draaiende te krijgen. Bouw daarom snel de gebouwen die nodig zijn om je wijnranken te planten. Zorg er daarna voor dat je iedere winter een werker vrijhoudt om de wijnvelden te oogsten. Aangezien de druiven in de vaten aan het einde van ieder jaar rijpen, worden die vanzelf meer waard. Op dat moment kun je orders gaan verzamelen en vervullen om overwinningspunten te verdienen.

Vergeet ook niet om extra werkers te kopen, want anders kan je te weinig acties uitvoeren in één jaar.

Na zo’n 7 jaar, is het spel meestal afgelopen, dus het is belangrijk dat je snel gaat produceren.

En vergeet de kracht van bezoekerskaarten niet! Deze kunnen jouw productie versnellen, jouw tegenstanders dwarszitten of direct overwinningspunten opleveren.

Bouw dus zeker een huis zodat je iedere herfst twee bezoekerskaarten kan trekken (i.p.v. één).

Tegen het einde van het spel gaat iedereen wijn maken en orders vervullen, dus dan is het van belang om op tijd op te staan. Aan het begin van het spel vind ik de bonussen vaak belangrijker dan de spelersvolgorde.

Oordeel recensent

Het spel zit thematisch en qua spelmechanismen goed in elkaar. Je hebt echt het gevoel dat je een wijngaard aan het runnen bent door eerst de wijnranken te planten, daarna de druiven te oogsten en die daarna te verwerken tot wijn.

Ik vind het ook leuk dat je witte druiven nodig hebt om witte wijn te maken en rode druiven voor rode wijn. Met één rode en één witte druif kan je rosé wijn maken en door twee rode druiven en één witte druif met elkaar te mengen, maak je champagne. Ik heb me door een sommelier laten vertellen dat dit daadwerkelijk de werkwijze is bij het maken van wijn.

Dat het oogsten in de winter plaatsvindt is thematisch misschien wat vreemd, maar dat doet niets af aan de spelbeleving.

Ik vind het spel het leukst met 3 of 4 spelers, zodat de bonusactievelden beschikbaar zijn en het spel meer vaart krijgt.

Al met al is Viticulture een heerlijk worker-placement spel waarbij je je echt waant in Toscane en druk in de weer bent met de bezoekers en de wijnorders.

Er zit wel een geluksfactor in het trekken van de kaarten. Als je bijvoorbeeld enkel orders met witte wijn trekt terwijl je vooral rode druiven op vat hebt, heb je aardig wat acties vergooid. Maar het is zelfs mogelijk om het spel te winnen zónder een wijnorder te vervullen…

Genoeg strategieën en tactieken om te ontdekken dus! Mocht je na een tijdje toch uitgekeken raken op het basisspel, dan zijn er nog twee grote en twee kleine uitbreidingen beschikbaar om het spel te verdiepen.

Foto’s: Elke