Alba Longa

Spelgegevens

Naam spel	Alba Longa
Spelbedenker	Graeme Jahns
Vormgeving	Hans Janssen
Uitgever	Quined Games

2-5	12+	90 minuten
35	worker placement

De eerste indruk

Al het materiaal ziet er zeer netjes uit. De doos spreekt me ook aan. De spelregels zijn best lang, maar dit komt door de vele voorbeelden die gebruikt worden. Achteraan staan dan ook nog eens drie bladzijden met varianten op het spel, hierdoor kun je telkens kleine wijzigen aan het spel brengen.

Het doel van het spel is om als eerste speler al je monumenten te bouwen en zestien of meer werkers te hebben aan het einde van een ronde. Het aantal rondes kan per spel verschillen en is niet vastgesteld.

De voorbereiding

Elke speler krijgt een eigen speelbord met daarop zijn dorp, acht werkers en tien monumenten. In het midden van het bord komt een markt te liggen en in ons geval een vijfde, neutrale speler. Dit laatste is een optie die je al dan niet kan laten vallen. Bij vijf spelers is deze mogelijkheid er niet.

Spelverloop

Het spel gaat over verschillende jaren, niet op voorhand bepaald hoeveel. Elk jaar is verdeeld over twee seizoenen: een zaaiseizoen en oogstseizoen. Beide seizoenen verlopen, op één punt na, hetzelfde. Aan het einde van elk jaar, dus na elke oogstseizoen, wordt er gekeken of er een speler aan de winstvoorwaarden heeft voldaan. Is dit nog niet het geval, wordt er weer een jaar gespeeld.

Zaaiseisoen:
De startspeler gooit de vier dobbelstenen en kiest dan om werkers bij een van de overeenkomstige dobbelstenen te zetten. Alle dobbelstenen hebben een verschillende kleur en komen overeen met een plaats op je eigen spelbord.

• De zwarte dobbelsteen is om je aanval en/of verdediging te versterken.
• De grijze dobbelsteen is om geld te halen op de markt.
• De witte dobbelsteen is voor de steengroeve en dient om monumenten te bouwen.
• De bruine dobbelsteen is om je geloof te verhogen.

Als je een dobbelsteen kiest moet je minstens één en maximaal het op de dobbelsteen aangegeven getal aan werkers bij de desbetreffende plaats zetten. De dobbelstenen gaan van één tot en met vier. Na de startspeler mag de volgende speler een andere dobbelsteen kiezen. Hiervoor moet hij één geld op een van de markten leggen. Hierna is de volgende speler op dezelfde manier aan de beurt. Als alle spelers een dobbelsteen hebben gekozen, niet verplicht, dan mag de speler na de startspeler de dobbelstenen rollen en op dezelfde manier inzetten. Dit gaat net zolang door totdat niemand meer kan of wil inzetten, dus als al je werkers en/of geld op zijn. Hierna worden alle velden één voor één afgewerkt.

Aanval/verdediging:
Alle spelers kiezen wie ze gaan aanvallen. Als dit bekend is gemaakt kun je doormiddel van een kaart je leger versterken. Dan wordt er gekeken wie de neutrale speler aanvalt, daarna de startspeler, enzovoort. Bij een aanval worden alle werkers bij het aanvalsveld van alle spelers die dezelfde persoon aanvallen opgeteld bij de kaarten van die spelers. De verdediger telt zijn kaart ook op bij zijn wachters. Als de verdediging gelijk of hoger is gebeurd er niets, is dit lager, dan mogen de aanvallers een aantal werkers bij de verdediger op zijn spelbord op non-actief zetten en zo worden zijn mogelijkheden deze ronde beperkt. Hoeveel werkers er op non-actief gezet mogen worden is afhankelijk van het verschil in aanvallers en verdedigers.

Markt:
De markt waar het meeste geld ligt wordt leeg gemaakt. Het aantal marketen dat maximaal gevuld wordt is het aantal spelers plus één. Het kan voorkomen dat er minder markten gevuld worden dan dat er spelers zijn. Zo heeft de laatste speler mogelijk geen markt. De speler die de meeste werkers heeft mag dan als eerste een markt kiezen en krijgt het geld wat er op ligt. Daarnaast is er nog een bonus, afhankelijk van het aantal werkers. Hierna is de speler met het op één na meeste werkers die mag kiezen, enzovoort. Als je geen werkers op het marktveld hebt staan, krijg je ook geen opbrengst.

Steengroeve:
Per twee werkers die hier staan, mag een speler één monument bouwen. Deze worden zichtbaar op je spelbord gelegd.

Tempel:
Hiermee wordt je geloof verhoogd. Later in het oogsseizoen kun je hiermee de hulp van de goden inroepen om zo een betere graanopbrengst te krijgen.

Na het afhandelen van bovestaande fases wordt de startspeler gewisseld. De huidige startspeler geeft de startspelerskaart door aan een andere speler naar keuze. Hierna start het volgende seizoen.

Oogstseisoen:
Deze verloopt helemaal het zelfde als het zaaiseizoen. Het enige verschil is dat er graanvelden bijkomen waar ook werkers ingezet kunnen worden. Als je zelf de met de dobbelstenen werpt, mag je ervoor kiezen om een willekeurige dobbelsteen in te zetten om hiermee werkers op de graanvelden te zetten. Nadat de tempel is afgewerkt, worden de graanvelden gewaardeerd.

Graanvelden:
Per werker op de graanvelden krijgt een speler twee, drie of vier graan. Dit is afhankelijk van de droogte die bepaald wordt door kaarten. Je kunt hier ook de hulp van de goden inroepen om zo de opbrengst met één per werker te verhogen. Dit graan heb je nodig om je werkers mee te voeden. Als je dit niet kunt, verlies je werkers en kun je dus minder werkers inzetten in de volgende ronde. Heb je graan over, dan kun je nieuwe werkers inhuren. Als je wil kun je doormiddel van de goden ook nog een bonuskaart omdraaien die je meer graan, geld of een monument opleveren.

Na het oogstseizoen kijk je of er iemand aan de overwinningsvoorwaarden voldoet: tien monumenten en zestien of meer werkers. Is dit het geval, is die speler de winnaar. Hebben meerder spelers aan deze eisen voldaan dan wint de speler met de meeste werkers. Is dit ook gelijk, dan zijn geld en graan nog van belang. Als er geen enkele speler aan beide voorwaarden heeft voldaan, dan start er een nieuw jaar.

Tips en opmerkingen

Zorg dat je tijdens het spel voldoende geld hebt om je werkers in te kunnen zetten. Als dit niet kan, kom je meestal op een achterstand die later moeilijk in te halen is, maar niet noodzakelijk onmogelijk is. Het zelfde geldt voor graan. Als je dit niet voldoende hebt, verlies je kostbare werkers en dus acties. Zorg ook dat je niet te ver voor loopt. De kans dat je dan een zware aanval van de andere spelers tegen je krijgt is erg groot. Die klap kan je dan duur komen te staan.

Oordeel recencent

Het spel ziet er in eerste instantie erg zwaar en lang uit, maar eenmaal dat je aan het spelen bent valt dit erg mee en speelt het spel erg vlot. Natuurlijk kom je altijd werkers tekort om een ideale positie in alle delen van je dorp te kunnen bezetten.

Het spel is ook heel gebalanceerd. Als andere spelers merken dat iemand voorloopt is de kans zeer groot dat deze een aanval mag verwachten. Hierdoor wordt de voorsprong direct weggewerkt. Het spel was ook beslissend tot op het op het laatste moment. De dobbelstenen zijn achtzijdige cilinders en daardoor erg origineel. Het is eens wat anders dan de gekende zes-, acht- of twaalfzijdige dobbelsteen.