Spelgegevens
Naam spel | Mage Knight Board Game |
Spelbedenker | Vlaada Chvátil |
Vormgeving | J. Lonnee, Chris Raimo en Milan Vavron |
Uitgever | Wizkids |
Jaar van uitgave | 2011 |
1-4 | 14+ | 150 tot 300 minuten |
€100,- | deckbuilding, coöperatief, RPG, enz… | |
2012 Golden Geek Best Thematic Board Game Winner |
Inleiding
Ik twijfel! Moet ik het plastic van de doos scheuren of niet? Misschien kan ik het nog voor €10,- en €90,- op zak houden. Daar kan ik minstens twee hele goede spellen voor kopen. Een hele week lang heeft het spel mijn bureau gelegen terwijl ik mijn twijfels hield. Het kon ook wel, want ik had voor mijn verjaardag wel meerdere spellen gekregen die ik op tafel moest leggen en doorgronden. Maar deze had ik zelf gekocht. Een spel die ik vanaf dag één al in de gaten heb gehouden. Steeds willen kopen maar nooit durven. Nu ligt hij eindelijk op mijn bureautafel. Tovak staart me aan met zijn duistere blik. En zonder een minuut gespeeld te hebben heeft het me al een week lang bezig gehouden. Ik ga achter mijn bureau zitten en scheur dapper de plastic er vanaf en trek de doos open.
De eerste indruk
Bijzondere inlay. Ik denk dat alles net past. De figuurtjes zijn als het ware er ingeklikt waardoor het een beetje stoeien is als je voor het eerst zo een figuurtje eruit haalt. De kwaliteit van de onderdelen is ook wennen. De kaarten voelen stroef aan. Ik kan me geen spel herinneren waarvan de kaarten hetzelfde aanvoelden. De miniatuurtjes zijn hoogstwaarschijnlijk geschilderd door een stel neefjes of nichtjes van Vlaada uit de kleuterklas, want de afwerkingen zijn alles behalve op hoog niveau. Had ik de doos toch maar dicht moeten houden? Hmm…
Nou dan, de artwork misschien? Gelukkig, die is verbluffend goed. Iedere kaart is fantastisch in detail uitgewerkt. Je kijkt naar het artwork en je weet zonder de tekst te lezen wat je er mee zou kunnen doen. De artwork op de speltegels zijn helder en erg mooi afgemaakt. De klikwielsysteem van de steden werken goed en zorgt ervoor dat er niet nog een bord ergens gelegd moet worden waarmee de krachten van de steden bijgehouden moeten worden. De tokens zijn allemaal voorzien van prachtige artwork. Ik kan me wel voorstellen dat de echte RPG fans hier een doos vol miniatuurtjes hadden verwacht. Maar daar tegenover staat wel dat er sprake is van 60 vijand tokens verdeeld over 29 verschillende monsters en 6 fracties. Vervolgens begin je de verschillende decks te creëren en kom je achter dat de kaarten ongelofelijk lekker schudden. Wat een verademing. Hier is over nagedacht. Mijn enthousiasme stijgt met de seconde. Tenslotte pak ik de regels erbij. Bestaande uit twee verschillende boekjes van ieder 20 pagina’s geschreven met lettertype 8. Ik heb het vergeleken met bijvoorbeeld Castles of Burgundy, waarbij 1 pagina van Mage Knight Board Game ongeveer drie tot vier pagina’s van Castles of Burgundy moet zijn. Dus houd er rekening mee dat het in werkelijkheid bijna gaat om 100 pagina’s leeswerk. De moed zakt weer in de schoenen. Ik had de plastic dan ook nooit ervan af mogen halen!
De voorbereiding
Ik ben ongeveer 15 uur bezig geweest met het lezen, doorgronden en begrijpen van de basisregels voordat ik mijn eerste spel kon opzetten. Daarbij heb ik niet alleen de regelboekjes gebruikt maar ook een aantal ‘how to play’s’ via youtube. Ja het spel heeft een steile leercurve. Dit moet wel de Mount Everest zijn van de spelwereld. Het opzetten van het spel kost je ongeveer 30 tot 45 minuten. Het besluiten met welke held, scenario en speelstijl (solo, co-op of competitief) je gaat spelen neemt minstens 15 minuten. Je moet dan nog alle verschillende decks schudden klaar leggen, met daarin de units bestaande uit een elitedeck en een regulieredeck met units die je kunt rekruteren gedurende het spel. De spelldeck waarbij je krachtige toverspreuken je eigen kunt maken. De geavanceerde actiedeck waarmee je kans op het verslaan van je tegenstanders aanzienlijk mee zal stijgen. De artefactendeck schud je klaar voor gebruik. De wonddeck leg je klaar. Je schud alle enemy tokens en sorteert ze uit. Je maakt je eigen startdeck met 15 basisvaardigheden en één unieke karakterkaart klaar voor gebruik. Je eigen skillsdeck moet je klaarmaken en leveltokens uitsorteren. Als je solo of co-operatief speelt moet je ook de dummydeck klaar maken en zijn skills klaarleggen. Vervolgens maak je de reputatie- en fame bord klaar en de dag en nacht bord leg je klaar op de dagzijde en maak je de source aan. Bepaal hoeveel tegels er in het spel gaan komen (zie scenario omschrijving) waarbij je de stadstegels de kerntegels en de basistegels eerst apart schud en de benodigde hoeveelheden eruit haalt en vervolgens schud je de kern- en stadstegels ook door elkaar en leg je de basistegels er bovenop. Je start met de start tegel en twee basistegels die je vervolgens ook moet voorzien van de benodigde tokens en andere benodigdheden. Zorg ervoor dat je de sitedescriptions erbij houdt want deze worden in de regelboekjes niet uitgewerkt, althans niet op een overzichtelijke manier. Zijn er nu nog mensen om je heen die nog willen spelen, dan kun je beginnen.
Spelverloop
Tijdens het spel speel je een Mage Knight die door The Void Council zijn uitgekozen en via een portaal naar het Atalntic Empire worden gestuurd om deze op de knieën te dwingen. Hoe jij je doel bereikt is aan jouw. Wil je dat doen door het winnen van de steun van de lokale bevolking om de machtige steden aan te vallen. Prima. Wil je dat doen door dorpen te plunderen en mensen te onderwerpen aan je als slaaf. Ook dat kan. Het is typisch Vlaada om het stukje moraal aan jouw over te laten. Voor wat betreft het thema dit is het. Er wordt voor de rest niet meer gerefereerd naar het thema. Dus ben je helemaal weg van Role Playing Games en koop je dit spel omdat het de hoogst gerankeerde fantasy game op Boardgamegeek.com is dan zal je er behoorlijk spijt van krijgen. Het is zinloos om hier uit te wijden over de regels en hoe het spel in detail werkt. Als ik daar aan zou beginnen dan zou mijn recensie het formaat van de regelboekjes van Vlaada krijgen. Ik hoop je enkel een idee te geven hoe het spel in grote lijnen verloopt. In feite zijn de dingen die je kunt doen niet al te ingewikkeld. Je kunt rusten of spelen. Tijdens het spelen kun je lopen, als onderdeel van het lopen nieuwe gebieden ontdekken en als je klaar bent met het lopen mag je een actie uitvoeren. Je mag dus je loopactie niet onderbreken met bijvoorbeeld een gevecht en dan doorlopen. De acties die je kunt uitvoeren bestaan uit interactie met een locatie of het proberen veroveren/verslaan van een locatie/vijand. En dat is het. Knap hé, om deze twee acties uit te diepen met 100 pagina’s aan regelwerk.
Tijdens je beurt heb je een hand van vijf kaarten (gedurende het spel kan je handlimiet uitbreiden). Het puzzelwerk kan beginnen. Je doel is zo optimaal mogelijk gebruik maken van je kaarten. Aan het einde van je beurt blijven de ongebruikte kaarten in je hand. Dus je wilt met zo weinig mogelijk zoveel mogelijk kunnen doen. Maar ja, het is een spel van Vlaada. Natuurlijk kun je niet zomaar van locatie a naar locatie b gaan. Er zijn verschillende terreintypes die ieder zijn eigen bewegingskosten hebben en die ook weer verschillen tussen dag en nacht. Soms trek je een boel bewegingskaarten en kun je over het bord heen walsen en soms lukt het je amper om een stap vooruit te komen als je voor een moeras staat en je hebt alleen aanvalskaarten. Hoe dan ook kun je ieder kaart op drie verschillende manieren gebruiken. Je kunt de basisactie uitvoeren wat op de kaart beschreven staat, je kunt de sterke actie uitvoeren van de kaart die je kunt activeren met een manatoken of je kunt van beide afzien, omdat je bijvoorbeeld moet lopen en niet wilt vechten, en de kaart zijdelings spelen dat telt als één beweging, vechten, blokken of invloed. Het beheren van mana is tijdens het spel dan ook een ander sleutels tot succes. In het spel heb je vier basis mana’s. Deze mana’s stellen de krachten voor die de Mage Knights kunnen wenden om hun eigenschappen een boost te geven. Naast de basismana’s zijn er ook twee bijzondere mana’s. De gouden mana kun je alleen gedurende de dag gebruiken en is als het ware een joker. De zwarte mana kun je alleen gedurende de nacht gebruiken om vernietigende toverspreuken uit te spreken. De basismana’s kun je vangen in kristallen om ze later te gebruiken terwijl de bijzondere mana’s alleen aanwezig zijn door de zon en de duisternis en niet gevangen kunnen worden in kristallen. Kortom aan het einde van je beurt moet je ongebruikte tokens terug inleveren behalve de kristallen.
Het puzzelen wordt weer versterkt door de variatie aan de dingen die je kunt doen. Er zijn 6 verschillende terrein soorten. 6 fracties aan vijanden met 29 unieke vijanden. Je hebt dorpen en kloosters waar je mee in interactie kunt treden na gelang je reputatie, maar je kunt ze ook in de fik steken. Je krijgt te maken met drie verschillende beschermde locaties zoals een slot, een mage tower of een stad. Je kunt avonturieren door verschillende tombe’s, dungeons, ruine’s, monster dens of spwans aan te doen. Je zult hoe dan ook te maken krijgen met plunderende vijanden zolas orcs en draken die je wel moet vernietigen. Of je kunt tot rust komen op een kristal mijn of magische plek. Kortom er gaat geen beurt voorbij waarin je niets doet. Je deck zal met de beurt groeien. Heb je je handen aan het begin van het spel vol met het verslaan van een enkele orchorde zal je ze tegen het einde van het spel met een simpel toverspreuk van het bord wegvegen. Om het puzzel nog sterker te maken heeft iedere locatie en iedere vijand en ieder ander ding wat je tegenkomt zijn eigen manier van werken. Wil je aanvallen dan verloopt dat in vier verschillende fases 1) ranged of sieged attack 2) overleeft je vijand fase 1 dan wordt je aangevallen en moet je blokken 3) heb je niet succesvol kunnen blokken dan moet je nu schade en wonden toewijzen aan jezelf of je units 4) aanvallen en afmaken die handel, als je nog voldoende aanvalspunten over hebt gehouden. Je hoopt uiteraard een vijand in fase 1 al af te maken maar heeft deze een fortificatie dan heeft het geen zin om van afstand aan te vallen en zal je de stad moeten belegeren. Maar bevind je vijand zich dan ook nog eens in een locatie met muren dan kun je het ook niet belegeren en moet je fysiek aanvallen waardoor je jezelf blootgeeft en de vijand jou pijn kan doen. Een vijand kan vier verschillende soorten aanvallen hebben, een fysieke aanval, een vuuraanval, een ijsaanval of een vuurijsaanval. Daarnaast hebben je vijanden ook speciale eigenschappen waardoor hun aanval tijdens de blok fase verdubbelt of de schade vergiftigd is, etc, etc, etc, en nog een heleboel etcetera’s. Heb je alles overleefd en wil je nu de vijand verslaan met een melee atack dan kan deze nog altijd beschikken over vuur, ijs, vuurijs of fysieke resistentie. Kortom uitzondering is de regel in het spel.
Je speelt het spel volgens aantal gegeven rondes van dag en nacht (zie scenario omschrijving) of totdat je het einddoel hebt bereikt, wat vaak het veroveren van één of meerdere steden zal zijn.
Tips en opmerkingen
Laat je niet gek maken door alle rare waarschuwingen voor hoe complex het spel is. Hij is echt te leren. Het vergt enkel geduld. Voor je eerste aantal keren wil ik je adviseren dat je solo speelt. Zodat jij het spel helemaal onder de knie hebt. Het is in dit spel mogelijk dat er maar een expert is voor het leren van het spel. Je kunt de eerste keer met je vrienden met een open hand spelen. En zolang jij de regels beheerst kun je ze daarin uitstekend begeleiden. Heb ook geduld voor elkaar. Het is echt niet een makkelijke spel. Laat mensen rustig puzzelen en hun beslissingen meerdere keren herzien. De fun van het spel zit echt in het gevoel dat je misschien wel een wiskunde wonder bent omdat je met die vijf kaarten een geweldige zet hebt uitgedokterd. Op den duur zal het spel sneller gaan en kun je tijdens elkaars beurten ook zelf acties kunnen uitvoeren. Begin met de walktrough, volg het stap voor stap zin voor zin. Neem dan minstens een keer de regels door van de rulebook en maak gebruik van forums en filmpjes op het net om dingen duidelijk te krijgen. Neem de tijd voor het spel. Respecteer de regels maar vergeet vooral niet lol te hebben.
Oordeel recensent
Dit is het beste spel die ik ooit gespeeld heb! Ken je het gevoel als je een spel hebt gespeeld en je begint meteen opnieuw met het opzetten na een keer gespeeld te hebben. Dat is volstrekt een normaal gevoel als je dat doet bij Codenames, een ander geniaal ontwerp uit de briljante geest van Vlaada, een spel van tie minuten. Maar als je zojuist 4,5 uur hebt gespeeld en je zet het spel opnieuw op dan zegt dat iets. Ik was bang dat ik dit spel nooit op tafel kon leggen bij mijn vrienden. Nu weet ik zeker dat mijn angst terecht is. MAAR, ik heb het binnen een week tijd 6 keer gespeeld ieder keer rond de 4 uur. Voor alle duidelijkheid die uren moest ik buiten mijn werk om, de dagelijkse drukte de uren waar mijn vrouw niet thuis was, etc, etc, ergens vandaan toveren. Soms betekende dat tot 3 uur s ‘nachts doorspelen zonder dat ik het in de gaten had. Wil ik het spel wel met mijn vrienden spelen? Ik ben niet perse een solo speler maar speel het wel eens al is het alleen maar om de regels van een spel te begrijpen. Mijn favoriete solo spel tot nu toe was Robinson Crusoe, maar die was met meerdere spelers dubbel zo leuker en speel ik het dan ook vooral met mijn vrouw samen. Mage Knight is een andere koek. Ik heb werkelijk het gevoel dat ik optimaal plezier heb uitgehaald uit mijn solo potjes die eigenlijk bedoeld waren om het spel te leren. Laat me duidelijk zijn, in de afgelopen 2,5 maanden dat ik lid ben van Roll the Dice heb ik meer dan 50 verschillende spellen in totaal, verdeeld over 150 keren, gespeeld. En daarin zitten fantastische spellen bij die ik hier niet allemaal kan opnoemen. Maar dit is iets anders. Dit is de ultieme beloning voor een bordspelliefhebber. In het begin maakte ik me vooral zorgen of ik het stukje RPG wel leuk vond. Ik ben momenteel bezig met een campagne met Descent 2.0. In mijn ervaring heel veel dobbelen en enkel leuk vanwege de interactie en de grapjes eromheen aan tafel maar qua spelmechanismen weinig uitdagend. Degene die dat zoeken moeten dit ook absoluut niet willen. Want dit is een echte Eurogame op anabolen. Het spel draait enkel om de mechanismen maar die sluiten weer geweldig aan bij het thema.
Zijn er dan geen tegens? Is er niks mis met het spel? Jawel, meer dan wat ik ooit bij een ander spel heb gezien. Sommige mechanismen kloppen thematisch niet, zoals waarom zou ik in godsnaam niet in een beurt troepen mogen werven om vervolgens het dorp toch nog in de fik te steken. Er zijn tientallen voorbeelden die nergens op slaan. Maar vooral ook dat er beperkt aantal scenario’s zijn die toch zullen eindigen met het veroveren van de rode/witte/groene/blauwe stad. Ik kan me voorstellen dat je het nu kwijt bent en je afvraagt hoe ik dan kom op mijn conclusie van dat dit het beste spel is. Vergelijk het met een vakantie. Je kunt op vakantie gaan naar Weert, een prachtige dorp met zelfs een pizza tent en mooie bossen om te kamperen, maar je kunt ook op vakantie gaan naar New York. Tijdens je vakantie zal je merken dat de criminaliteit in New York hoger is en de wegen drukker zijn dan in verhouding tot Weert. En zo zal je nog tientallen andere dingen opvallen wat ze in Weert beter hebben geregeld. Maar jah, heeft het nog verdere toelichting nodig?
Ik heb altijd diep respect gehad voor Vlaada. Hij is de meest creatieve, humorvolle designer die momenteel actief is. Van Codenames tot Dungeon Petz en van Trough the Ages tot aan Mage Knight. Ze beslaan het complete spectrum binnen het spellenrijk, en ze hebben een paar dingen gemeen. Ze zijn geniaal, complex, bieden extreem veel diepgang en herspeelbaarheid en ze zitten boordevol met humor. Voor dit spel heb je een trofeekast nodig. Ik voel me een trotse eigenaar van dit spel, één voor het leven. Ja ik weet dat ik tijdens mijn vakantie naar de Empire State building zal gaan, maar tot daar staat er op iedere hoek iets anders wat ik kan ontdekken. Het ultieme avontuur voor degene die niet lui zijn.