Spelgegevens
| Naam spel | Clacks: A Discworld Boardgame |
| Spelbedenker | Leonard Boyd en David Bradshaw |
| Vormgeving | Amber Grundy |
| Uitgever | Backspindle Games |
| Jaar van uitgave | 2015 |
 2-4 |
 7+ |
 30 minuten |
 40 |
 Abstract, vormen maken |
|
Inleiding
Clacks is een thematisch bordspel dat zich afspeelt in de wereld genaamd Discworld, geschapen door wijlen sir Terry Pratchet. In deze wereld bestaat een systeem van communiceren met lampen om kleine en grote boodschappen over te brengen. Dit snelle, in feite het snelste niet magische systeem van communiceren, gebruikt een netwerk van torens waar bovenop lampen zijn geplaatst om boodschappen over te brengen. Elke speler is een Operator in één der torens die zo snel als mogelijk zijn kleine, al dan niet grootse, boodschap af dient te leveren.
De eerste indruk
Als er één woord is hoe dit spel samengevat dient te worden dan zijn het sfeer en kwaliteit. Tijdens het uitpakken van dit spel valt direct de kwaliteit van de componenten op. Het spelbord is niet uitgesneden uit karton maar is op de ouderwetse manier gemaakt door het veld over de rand te vouwen en aan de achterzijde te voorzien van een sterke onderzijde, zoals het vroeger gebeurde. De handleiding is een onsubtiele verwijzing naar de in het Verenigd Koninkrijk bekende Haynes handleidingen boordevol met verwijzingen naar het Discworld universum en de boeken van sir Pratchet. Daarnaast is er een flinke stapel dikke kartonnen ‘Jaquards’ kaarten in een gestoffeerde trekzak, kaarten voor de verschillende speltypen, houten speel-, toren en lampfiguren, waarvan de laatste vooraleer het spel begint voorzien moeten worden van stickers, het liefst twee verschillende op voor- en achterkant daar het anders weinig nut heeft om deze stickers te plakken. Als afsluiting vinden we een zandloper.
De voorbereiding
Als voorbereiding op de voorbereiding kies je het spel dat je wilt spelen. Clacks kan gespeeld worden als concurrerende of als samenwerkende Operators. In het competitieve spel wordt alleen het midden van het speelbord bestaande uit 16 lampen in een vierkant van 4 maal 4 lampen geplaatst. Waar er gespeeld wordt is nogal afhankelijk van het aantal spelers, mijn uitleg gaat over het twee speler spel in de competitieve variant. De speler nemen hiervoor tegenover elkaar plaats en zullen spelen op dezelfde ‘Tower Selector Buttons’ (rood of groen). Beide spelers ontvangen een ‘Clacks’ kaart met het woord dat verzonden moet gaan worden een ‘Fault Report’ kaart voor de nodige interactie en drie ‘Jaquards’ uit de trekzak.
Spelverloop
De bedoeling van het spel is het versturen van woorden. Elke letter is beschikbaar als een combinatie van 6 lampen in twee kolommen van 3 rijen. Per letter staat aangegeven welke lampen aan en welke lampen uit staan.
De spelers zijn om de beurt aan de beurt. Tijdens een speelbeurt ontvangt de actieve speler 5 stress punten en onderneemt de volgende acties:
- Beweeg je speler pion naar een ‘Tower Selector Button’. Het bewegen naar een andere ‘Tower Selector Button’ is verplicht indien in de voorgaande beurt een letter is verzonden en kost 1 stresspunt per stap. Alleen indien het in de voorgaande beurt niet is gelukt een letter te verzenden mag je blijven staan.
- Speel ‘Jaquards’ en leg deze af. ‘Jaquards’ zijn kaarten met een patroon van lampen welke zullen wijzigen. De speler wijst het patroon aan en draait de stenen in het patroon om. Lampen die uit waren gaan aan en omgekeerd. Elke ‘Jaquard’ kost stresspunten. Mogelijk levert de ‘Jaquard aanvullend een ‘Fault Report Card’.
- Markeer de letter. Indien in het vak, gevormd door de zes lampen om je pion op de ‘Tower Selector Button’, de letter van je kaart wordt gevormd heb je deze succesvol verstuurd.
- Trek vervangende ‘Jaquard’ zodat je wederom 3 ‘Jaquards’ op handen hebt.
Tijdens het spel kunnen de spelers ‘Fault Report’ kaarten spelen om elkaar dwars te zitten of zichzelf te helpen al is niet helemaal duidelijk wat het verschil tussen voorgenoemde stellingen is.
Het spel speelt door totdat één speler zijn hele woord heeft verzonden en hij niet gesaboteerd is.
In de coöperatieve variant zijn de spelers samenwerkende Operators die een wedstrijd aangaan met de postbode van Ankh-Morpork. De spelers volgen een route waarin ze de torens moeten activeren (door het versturen van een letter) terwijl de postbode ook naar het einddoel racet. De stress punten op de ‘Jaquards’ worden in dit spel gebruikt om de postbode te verplaatsen. Al naargelang de moeilijkheidsgraad heb je 34 of 38 stappen om je boodschap te versturen.
Oordeel recensent
Clacks werpt stof op tot nadenken. Het lijkt een gemakkelijk spel. Kijk op het bord naar een bestaand patroon dat je kunt completeren met je ‘Jaquard’ en verstuur je letter. Schijnt bedriegt echter want de combinatie van stresspunten, tijdsdruk en je tegenspeler die je tegenwerkt met de ‘Fault Report Cards’ zorgt dat je fouten maakt. Dat dit perfect in het thema van gestreste, overwerkte bedieners past vind ik prachtig. De vormgeving en het thema vallen bij mij als liefhebber van de boeken in de smaak en dat helpt.
De prijs lijkt aan de hoge kant, maar het feit dat je een competitief en coöperatief spel krijgt, in combinatie met de hoge kwaliteit van de componenten zorgt voor mij voor de juiste prijs-kwaliteit verhouding.