De vroeg 18de eeuwse tsaar Peter de Grote laat zich het beste omschrijven als iemand die niet bepaald flauw was. Zo dwong hij op-straffe-van de hele adelstand tot het afscheren van baard om ze er wat Europeser uit te laten zien. Hij wilde een sterke vloot opbouwen, dus timmerde hij mee op de werf aan de Zaanschans. De opgedane kennis kwam hem zeker van pas toen hij eigenhandig een aantal van zijn eigen mensen onthoofdde. Hij zal vast even in zijn handjes hebben gespuugd voordat hij het werkje ter hand nam. Ook liet hij zijn eigen zoon terechtstellen, toen hij erachter kwam dat hij zijn moderniseringspolitiek niet wilde voortzetten. Hij voerde tal van oorlogen, maar bovenal stichtte hij aan de bovenloop van de Neva in een door alles en iedereen verlaten moeras een nieuwe stad. Velen kwamen erbij om het leven, maar de schitterende stad – de Russische venster op Europa – die daar verrees, werd officieel genoemd naar de Heilige Petrus. Maar wij weten wel beter!
Het spel
Hou er rekening mee, dat verschillende rode kaarten veel extra punten kunnen opleveren voor aan het einde van spel. Veel spelers vergeten dit nogal eens.
Sint Petersburg is een Eurogame voor 2, 3 of – beter nog – 4 spelers, compleet met scoretrack over de rand van het bord en een roulerende startspeler. Het Sint Petersburg-thema is er natuurlijk opgeplakt, maar ik heb me daar allerminst aan gestoord. Het spel werd in 2004 door 999 Games in licensie uitgegeven. Oorspronkelijk was het een Hans im Glück-spel bedacht door de Oostenrijker Michael Tummelhofer, pseudoniem voor Bernd Brunnhofer.
Kaarten bestaan er in vier smaken: groen, blauw, rood en een stapel ruilkaarten. De groene kaarten hebben betrekking op de economie. Zij leveren elk 3 Roebel op. De blauwe kaarten slaan op gebouwen en die leveren een variërend aantal Overwinningspunten – dus geen geld – op. Aardig is dat bekende gebouwen als de Hermitage en het Mariinsky Theater er een rol in spelen.
Kies voor de Sterrenwacht en bouw er een leuke verzameling rode kaarten mee op, als je daar nog niet veel van hebt. Laat ook de Schijnvertoning niet liggen. Daarmee bespaar je toch maar mooi 4 Roebel!
De rode kaarten zijn personen en leveren vaak een combinatie van Roebels en Overwinningspunten op. Het aantal verschillende rode kaarten levert aan het einde van het spel nog een leuke bonus in de vorm van punten op. Velen willen het belang van deze rode kaarten over het hoofd zien, met als gevolg dat ze in de eindtelling ver achterop raken.
Dan zijn er nog de zogeheten ruilkaarten die er in alle drie de kleuren voorkomen. Deze ruilkaarten geven voordelen als het goedkoper maken van een bepaalde kleur kaarten of ze geven elke beurt extra Roebels of Overwinningspunten.
Probeer bij aanvang van het spel 18 Roebel in de hand te houden. Mocht tijdens de rode fase de Gouvernante – die eruit ziet als een non – opduiken, dan kun je wel eens in het bezit komen van één van de sterkste kaarten in het spel.
Als een stapel aan de beurt is, worden de lege plaatsen op het spelbord aangevuld tot 8 kaarten. Dan mag er vanaf de startspeler aankopen gedaan worden. Voor elk van de vier stapels bestaat er een symbool, de startspeler voor die stapel in een bepaalde beurt. Dit houten figuurtje wordt aan het einde van de beurt aan de linkerbuurman gegeven, zodat de startspeler voor elke beurt rouleert.
Hoe te spelen
Als je merkt dat de anderen geen interesse in een kaart tonen, kun je ervoor kiezen deze te laten liggen om ‘m de volgende beurt voor één roebel goedkoper aan te schaffen, als dat zo uitkomt. Je laat dan ook voor één beurt de potentiële opbrengst liggen.
Hoewel het er niet op lijkt is Sint Petersburg toch een echt efficiëntiespel. Probeer in te schatten, hoe je met de geringste investering het maximaal mogelijke rendement kan halen. Het inschatten van de beste kaart is niet eenvoudig, maar een goede formule voor het bepalen van de waarde van de kaart is, door de investering te delen door de opbrengst. Andersom had logischer geweest, maar dat rekent moeilijker. Hou er ook rekening mee, dat een kaart goedkoper is, als je eenzelfde al op tafel hebt liggen.
Zo bekeken zijn sommige kaarten onevenredig sterk. In mijn ervaring zien de meeste mensen het spel niet zo. Maar spelers die het spel snappen zullen dergelijke kaarten niet zomaar laten liggen. Zij weten ook dat je kaarten in de hand mag nemen, om ze op een later tijdstip alsnog uit te spelen.
Conclusie
In Sint Petersburg gaat het er om, nu punten te pakken òf investeren en later punten pakken. Ergens in tweede helft het spel komt er een omslagpunt. Dan is investeren niet lonend meer en kun je beter meteen punten pakken.
Sint Petersburg is een eenvoudig vlotspelend kaartspel met ingenieuze en originele spelmechanismes. Het spel heeft diepgang en het vergt enige oefening om het spel goed te spelen. Maar als je met 4 spelers aan tafel zit, die het spel goed doorhebben, dan zal het toch aankomen op geluk: wie krijgt welke kaart op welk moment? Ik moet erbij aantekenen dat ik kaarten als de Sterrenwacht een beetje uit de toon van het spel vind vallen. En de stijl waarin personen op de kaarten zijn weergegeven doet denken aan de stijl Russisch-Orthodoxe icoonschilderijen. Bepaald niet lelijk, maar het ziet er ietwat simplistisch uit.
Zelf heb ik er aan zitten denken, om een soortgelijk spel te ontwerpen gesitueerd in het Oude Rome, met het klassieke Republic of Rome van Avalon Hill in mijn achterhoofd. Daar wil ik ook historische gebeurenissen en persoonlijkheden in verwerken. Dan gaat het meer lijken op een historische simulatie, maar nog altijd een spel die goed speelbaar is. Maar ik denk dat het er wel nooit van zal komen. Een eigen spel ontwerpen vergt veel meer tijd, inzet en motivatie dan je denkt. En ik kan het weten, want ik heb diverse pogingen ondernomen.
Neem tegen het einde van het spel rode kaarten die je nog niet hebt op de hand en probeer met het geld van de allerlaatste betaalronde – wanneer je aan geld niet veel meer hebt – deze gespaarde rode kaarten op tafel te leggen.
Rest nog de vraag, wat de grote Peter ervan gevonden zou hebben? Hij zette in Rusland de klok honderd jaar vooruit, maar spaarde daarbij niemand inclusief zichzelf niet. Hij zette Sint Petersburg letterlijk en Rusland figuurlijk op de kaart. Maar zijn levensloop in overweging nemende, denk ik dat hij de kloofbijl weer eens ter hand zou hebben genomen. Peter ging vast liever met zijn drinkebroeders aan de rol. Misschien gaf hij het spel wel cadeau aan zijn zoon. Dat zouden dan toch mooi twee vliegen in één klap zijn! Dat zou ik toch zonde vinden. T’is gewoon een goed weldoordacht spel.
| Sint Petersburg | |
| Totaal |   |
| Speelbaarheid |  |
| Vormgeving | |
| Geluk | |
| Tactiek | |