Deze keer een Catan-variant die ik op internet heb gevonden, en wel op BoardGameGeek. Als er één site is (naast SpellenClubEindhoven.nl natuurlijk!) waar je als spellenliefhebber aan je trekken kunt komen, is het “de Geek”. Die site is in wezen een gigantische database over spellen, met niet alleen maar een lijstje met spellen (en uitgevers, bedenkers e.d.), maar ook massa’s foto’s, recensies, bestanden en wat dies meer zij. De site wordt gevoed door de gebruikers: als er een spel uitkomt is er altijd wel iemand die dat nieuwe spel in de database zet, met alle informatie die bekend is. Dat wordt dan weer aangevuld met (o.a.) de genoemde categorieën. Enige tijd geleden vond ik op de Geek een bestand met de regels en kaarten voor een speciale variant voor Catan: Puerto Catan. In deze variant wordt het rollen-selectie-mechanisme van Puerto Rico overgezet naar Kolonisten van Catan. Het is misschien een wat vreemd idee, maar het blijkt wonderlijk goed te werken.
Voor mensen die Puerto Rico niet kennen: In dat spel heb je elke ronde een startspeler (Gouverneur), deze kiest als eerste een bepaalde rol uit de set rollen die er beschikbaar zijn. Dan voert deze speler de actie van die rol uit. Na de actieve speler voeren in volgorde ook alle andere spelers deze rol uit (voor zover ze willen; bij één rol geldt een verplichting tot uitvoeren). Overigens heeft de speler die die rol heeft gekozen altijd een privilege: de actie van die rol levert hem een bepaald voordeel op ten opzichte van de andere splers (korting op aankopen of grotere winsten, bijvoorbeeld). Wanneer alle spelers de rol van de actieve speler hebben uitgevoerd kiest de volgende speler een rol uit de dan nog overgebleven rollen. Opnieuw voeren alle spelers de actie van die rol uit. Dat gaat zo door totdat alle spelers in deze ronde een rol hebben gekozen en die als eerste hebben uitgevoerd. Dan worden er op de overgebbbleven drie rollen een goudstuk gelegd, en wordt de speler links van de Gouverneur de nieuwe Gouverneur. Het hele verhaal van het kiezen van een rol begint weer opnieuw. Ook nu weer worden op het einde goudstukken gelegd op de rollen die overgebleven zijn. Kiest op zeker moment een speler voor een rol waarop goudstukken liggen, dan krijgt hij ook alle op die kaart liggende munten.. Rollen die enkele rondes niet gekozen worden zijn dan toch wel heel erg interessant.
Hoe is dit nou in Catan opgenomen?
Er is een zevental rollenkaarten. De namen van de rollen zijn zeer verwant aan die van Puerto Rico, bijvoorbeeld: Bouwmeester, Opzichter, Goudzoeker. Daarnaast is er ook nog een pseudo-rol Gouverneur, die de startspeler van de ronde aanduidt. Deze rollen komen naast het gewone bord te liggen, samen met een stapeltje fiches die goudstukken voorstellen. Je zou bijvoorbeeld de goud-fiches uit Das Buch kunnen gebruiken.
Eerst wordt het bord opgebouwd volgens de regels van het basisspel (of het gekozen scenario). Daarna krijgt de startspeler de kaart Gouverneur. En vanaf dat moment verandert er heel veel. Alles wat je normaal in je eigen beurt zou kunnen kiezen is aan de ene of andere kaart gekoppeld. Pas als de actieve speler de rol kiest die bij die actie hoort, mag je die actie uitvoeren. Dobbelen, bouwen, het spelen van een ontwikkelingskaart: alles is aan één specifieke rol gekoppeld.
Bijvoorbeeld: de Opzichter. Bij Puerto Rico is dat de rol die productie van grondstoffen betekent. In Puerto Catan is dat hetzelfde, maar de productie wordt wel op z’n Catans uitgevoerd: elke speler werpt de dobbelstenen (dit is overigens de enige rol waarvoor verplichte uitvoering geldt). Ook het (wel optioneel!) spelen van een kaart “Uitvinding” is aan deze rol toebedeeld: je mag namelijk grondstoffen nemen. De speler die deze kaart/rol gekozen heeft mag de rover verplaatsen als er een zeven gegooid is.
Tweede voorbeeld: de Bouwmeester. Alle speler mogen nu bouwen met de grondstoffen die ze op de hand hebben. Ook mogen ze een ontwikkelingskaart “Stratenbouw” spelen om straten (of schepen) te bouwen. Ook het uitbreiden van je netwerk is dus gekoppeld aan ren van de rollen.
De speler die deze kaart gekoen heeft neemt één goudstuk van elke andere speler die iets bouwt.
Laatste voorbeeld: de Ridder. Bij deze rol mogen ridderkaarten worden gespeeld.
Speleinde
Het spel eindigt na de ronde waarin een speler 10 punten haalt. Dat is gedaan om er voor te zorgen dat iedere speler even vaak een rol heeft kunnen kiezen. Het spel wordt dan gewonnen door de speler met de meeste overwinningspunten. Bij gelijkspel wint degene met de meeste kaarten in de hand ()grondstoffenen ontwikkeling, en uiteindelijk wint dan de speler met het meeste goud.
Zoals ik al schreef, het lijkt in eerste instantie misschien wat vreemd. Maar het werkt prima. Of je nou al eens Puerto Rico hebt gespeeld of niet maakt niet zo erg veel uit. Het helpt natuurlijk wel als er iemand aan tafel zit die dat rollen-mechanisme van Puerto Rico wel kent: Dan lijken er eigenlijk geen vragen op te treden tijdens het spel, over de rollen en de acties. Kortom: een leuke variant die van mij wel vaker op tafel mag komen.
Links
- Kolonisten van Catan
- Puerto Catan (engels)
- Catan Specials op 7 december 2008 (verslag)
